De afgelopen maanden hebben drie aannemerscombinaties proeven gedaan om een nieuwe techniek voor een dijkversterking te testen. De combinaties Van de Wetering Cultuurtechniek B.V., Vissers Ploegmakers B.V. en FPH Ploegmakers B.V. en de combinatie Martens en Van Oord en G. van der Ven B.V. Aannemingsbedrijf hebben deze proeven succesvol afgerond en kregen uit handen van de directeuren van Waterschap Rivierenland en het Hoogwaterbeschermingsprogramma hiervoor een certificaat. Binnenkort starten zij samen de uitvoering bij de Waalbandijk in Gameren. Het is voor het eerst dat deze techniek wordt gebruikt in een dijkversterkingsproject.

Rob Kleijwegt en Gerbert Ploegmakers
Directeur waterschap Rob Kleijwegt overhandigt certificaat aan directeur Gerbert Ploegmakers
Erik Wagener en Huibert jr. van der Ven
Directeur HWBP Erik Wagener overhandigt certificaat aan directeur Huibert van der Ven

Voor de dijkversterking in Gameren kiest Waterschap Rivierenland een innovatieve manier om piping* tegen te gaan: de grofzandbarrière. Hierbij wordt op de overgang van de kleilaag en de zandondergrond een sleuf met grof zand aangebracht. Deze vervangt het oorspronkelijke, fijnere zand. Het grove zand werkt als een filter dat het water doorlaat en de zandkorrels op hun plaats houdt. Hiermee wordt piping voorkomen.

Haalbaar en maakbaar

Door kennisinstituut Deltares zijn er haalbaarheidsproeven gedaan op laboratoriumschaal (kleine en mediumschaal) en op grotere schaal in de Deltagoot. Deze hebben succesvolle resultaten opgeleverd. De proeven zijn geslaagd en daarmee is bewezen dat de grofzandbarrière in theorie werkt.

Vervolgens zijn drie aannemerscombinaties geselecteerd om te testen of een grofzandbarrière ook maakbaar is in het veld. De proeven zijn op verschillende locaties uitgevoerd. Twee van hen zijn hiervoor al geslaagd. De derde aannemerscombinatie (Van Oord/Wicks) heeft de maakbaarheidsproef nog niet succesvol afgerond en gaat in 2021 een aangepaste proef uitvoeren om in aanmerking te komen voor het certificaat.

Wereldprimeur in Gameren

Nu de maakbaarheidsproeven zijn geslaagd kan de grofzandbarrière daadwerkelijk ingezet worden bij een dijkversterkingsproject. Gameren heeft de wereldprimeur! Daar wordt als eerste in heel Nederland de grofzandbarrière toegepast als maatregel om piping te voorkomen.

Hoogwaterbeschermingsprogramma

Dijkversterking Gameren is onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. In dit programma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. 1300 kilometer dijken worden tot 2050 versterkt. Voor Waterschap Rivierenland gaat het om zo’n 400 kilometer dijken in het rivierengebied.

*Piping

Veel dijken in ons land kunnen verzwakken door piping. Bij piping stroomt er, bij een groot verschil in waterstand tussen rivier en achterland, water onder de doorlopende kleilaag en dijk door. Dat water kan zand meevoeren. Hierdoor ontstaat na verloop van tijd een holle ruimte (pipe) onder de dijk en een zandmeevoerende wel er achter. Gevolg: de dijk verzwakt, wordt instabiel en kan bezwijken.

Film maakbaarheidsproeven

Van de proeven is een film gemaakt. Deze is hier te bekijken.