Afschot eerste Gelderse bevers na holen in Waaldijk
Woensdagavond 19 oktober zijn voor het eerst in Gelderland bevers afgeschoten. Bij Wamel groeven zij keer op keer diepe gaten in de Waaldijk. Schade door bevers neemt toe en vormt een risico voor de rivierdijken.
Bij het Oude Wiel in Wamel ontstond een onaanvaardbaar risico door graverij van bevers in de Waaldijk. Het waterschap heeft er vorige maand meerdere gangen uitgegraven met een lengte van ruim 20 meter en holen met een doorsnede van anderhalve meter. Als de rivier hoog staat en het dijklichaam verzadigd raakt, kan een hol leiden tot uitspoeling en dijkbreuk. De winter komt eraan, doorgaans het seizoen met hoogwater op de grote rivieren. Andere maatregelen boden op korte termijn geen uitkomst.
Het waterschap brengt een raster aan om nieuwe bevers uit het Oude Wiel te weren. Bij de volgende dijkversterking van de Waaldijk (na 2027) zijn damwanden een definitieve oplossing tegen graverij.
Beverprotocol: zorgvuldige afweging
In de omgang met de bever, een beschermde diersoort, hanteert Waterschap Rivierenland het beverprotocol. Dat beschrijft de werkwijze en de maatregelen bij een lokale schade; die beginnen klein en lopen op in impact. Van het verwijderen van vegetatie zodat een plek voor de bever onaantrekkelijk wordt, tot het uitgraven en dichten van gangen in dijken of het verwijderen van dammen uit sloten. Waar dat kan, worden preventieve maatregelen genomen, zoals het ingraven van steen of gaas tegen nieuwe graverij.
De provincie Gelderland is bevoegd gezag, de Zoogdiervereniging adviseert over maatregelen. Afschot is in het protocol de laatste stap. Die is nu in Gelderland voor het eerst genomen, omdat andere maatregelen op korte termijn geen uitkomst boden.
Risico neemt toe
Gelderland is na Limburg de tweede provincie waar afschot plaatsvindt. In de afgelopen jaren werden in Limburg tientallen bevers afgeschoten, omdat ze kades beschadigden of wateroverlast veroorzaakten met dammen in beekdalen.
Waterschap Rivierenland beheert tussen de Duitse grens en de Biesbosch een ander landschap: uitgestrekte polders achter sterke dijken langs de grote rivieren. Heemraad Mathieu Gremmen: “De meeste rivierdijken liggen bij ons. Ze beschermen gebieden waar een miljoen mensen wonen en werken, met vitale infrastructuur voor Nederland. Hier raakt natte natuur heel direct aan waterveiligheid, een kerntaak van ons waterschap.”
Vorige week bleek dat in heel Nederland de schade door bevers toeneemt en daarmee ook de risico’s. Ingrijpen is gericht op lokale incidenten, niet op de landelijke populatie. Gremmen pleit voor een landelijke aanpak.
Opmars van de bever
De bever werd, na een afwezigheid van anderhalve eeuw, omstreeks 1990 opnieuw uitgezet in de Gelderse Poort en in de Biesbosch. Deze gebieden vormen het begin en eind van het werkgebied van Waterschap Rivierenland. “De bever is een bekroning van de natte natuur en een indrukwekkende waterbouwer”, zegt Gremmen. De laatste jaren groeit de populatie steeds sneller, inmiddels telt Nederland ruim 5.000 bevers.
