Barones en watersnood; herstel historische sluis Nederhemert-Zuid
Deze maand start het herstel van een monumentale duikersluis op het ‘eiland van Nederhemert-Zuid’ uit 1861. Nog altijd is de sluis in bedrijf nabij de Afgedamde Maas waar de middeleeuwse wortels van ons waterschap liggen.
Nederhemert-Zuid ligt op een oude stroomrug in een afgesneden bocht van de Maas. In 1904 kwam het, samen met het naastgelegen gehucht Bern, boven de Bergsche Maas op een eiland te liggen. Waar Bern nog altijd wordt beschermd door de middeleeuwse Maasdijk, ligt Nederhemert-Zuid van oudsher buitendijks. De huizen staan hoog en droog op de oude oeverwal. De omringende weilanden worden beschermd door een zomerkade die bij extreem hoogwater kan overstromen.
Overstroming 1861
Dat gebeurde ook in 1861, bij de grote watersnoodramp die de Bommelerwaard en het Land van Maas en Waal trof. Op Nederhemert-Zuid stond het water nog weken op het land binnen de zomerkades. Ook bij extreme regen kon het water niet weg. De adellijke familie Van Nagell, eigenaren van het kasteel Nederhemert en wijde omgeving, besloot tot het bouwen van een duikersluis in de kade: zo kon overtollig water toch weg. Die functie heeft de sluis nog altijd.
De barones Van Nagell
De sluis ligt in een kade die op oude kaarten de ‘Veerdam naar Aalburg’ wordt genoemd, want hier lag eeuwenlang een pont. De duikersluis is van steen met een stalen schuifdeur en smeedijzeren hekken. De sluis is een Rijksmonument, vanwege de typerende architectuur, de landschappelijke ligging en de cultuurhistorische waarde. Na jaren keert de gedenksteen terug, met daarop ‘1861 Baronesse Nagell’. Dat kan Gustavine barones van Nagell zijn geweest, toen 39 jaar en getrouwd met Willem ridder Huyssen van Kattendijke, destijds minister van Marine.
Beperking voor verkeer
Het herstel richt zich op het metselwerk, de draagkracht en het smeedijzer. Het werk is klaar voor het begin van het nieuwe hoogwaterseizoen, dat start in oktober. Voertuigen moeten er rekening mee houden dat de weg over de sluis tijdelijk is versmald en de snelheid is aangepast.
