Na 31 jaar bestuur in het waterschap, waarvan 27 als heemraad, kondigt Mathieu Gremmen (67) zijn vertrek aan bij Waterschap Rivierenland. Na de komende verkiezingen keert hij niet terug in een nieuw college. “Tot die tijd blijf ik met plezier en toewijding werken aan ons mooie rivierenland. Daarna is tijd om het stokje over te geven.”

Dijkgraaf Co Verdaas: “Mathieu Gremmen heeft zich al die jaren met hart en ziel ingezet voor ons waterschap. Hij stond altijd pal voor zijn zaak. En er werd nimmer tevergeefs een beroep op hem gedaan.” Tot twee keer toe was Gremmen waarnemend dijkgraaf: in 2018-2019 en afgelopen zomer.

De watersector ontwikkelde zich in dertig jaar stormachtig. Gremmen was een constante factor, drukte zijn stempel en bewoog mee met zijn tijd. “Ervaring behoedt je tegen de waan van de dag. Het geeft je perspectief”, zegt Gremmen.

Uit het Land van Maas en Waal

De fruitteler uit Horssen bouwde een reputatie op als kundig en betrokken bestuurder, om te beginnen in zijn vakgebied en in het Land van Maas en Waal: bij de regionale afdeling van de Nederlandse Fruittelers Organisatie, bij de veiling in Ochten en later bij Fruitmasters in Geldermalsen – inmiddels de grootste fruitcoöperatie van Nederland. Hij bleef nauw betrokken in zijn geboortestreek, onder meer in de Landinrichtingscommissie.

In 1991 werd Gremmen lid van het algemeen bestuur van Polderdistrict Groot Maas en Waal, in 1995 werd hij heemraad. De fusie in 2002 tot Waterschap Rivierenland was een langdurig traject. Hij bleef een sterke kandidaat voor de geborgde zetels ‘ongebouwd’. “De kennis van de agrarische praktijk en het gebied hielp me om scherp te zijn op de inhoud. Het waterschap dient een algemeen belang, dat stond altijd voorop.”

Overheid met kennis van zaken

Dat algemene belang en de relevantie van het waterschap namen toe. Gremmen is trots hoe het waterschap zich ontwikkelde. “Van een relatief kleine regionale overheid met een sterke focus op beheer, naar een zeer professionele functionele overheid met 900 mensen en een begroting van een kwart miljard. Via het water raken we aan tal van beleidsterreinen: klimaat en biodiversiteit, droogte en bodemdaling, de toekomst van het landelijke gebied. De landelijke koers wordt dat water en bodem leidend zijn in de vele ruimtelijke opgaven. Het waterschap kan dat waarmaken, met kennis van zaken, van mensen, van het gebied. En met een praktische aanpak. Daar zijn we van. Het bestaansrecht van waterschappen stond weleens ter discussie. Dat is nu wel anders.”

Gremmen zit als waarnemend dijkgraaf het Algemeen Bestuur voor in 2019, naast hem secretaris-directeur Kees Vonk.

Grote stappen vooruit

IJkpunt in het rivierengebied en ook in zijn eigen bestuurlijke loopbaan was de evacuatie bij het hoogwater van 1995. Gremmen was zelf dijkwacht, moest ontruimen en begon als heemraad met de dijkversterkingen onder de Noodwet. Hij werkte aan de regionale realisatie van ingrijpende landelijke programma’s als Ruimte voor de Rivier en het Hoogwater Beschermingsprogramma (HWBP). Hij hielp grote stappen te zetten in waterkwaliteit, met steeds minder lozingen en vervuiling, met het oog op de Kader Richtlijn Water (KRW). Tal van Ecologische Verbindingszones (EVZ) boden ruimte voor waterkwaliteit en waterberging. De natuur kreeg nadrukkelijk een plek in het waterschapswerk. Met natuurlijker peilbeheer, gevarieerd maaibeheer in sloten en op dijken, waterbergingen die plek bieden aan natte natuur.

Politiek vanuit kennis

Gremmen kon naar eigen zeggen functioneren dankzij een sterk thuisfront en dankzij een loyale ambtelijke organisatie, die snel professionaliseerde. “We zijn als bestuurder en ambtenaar over en weer aanspreekbaar, we kunnen op elkaar rekenen.”

Dat het waterschap gaandeweg politieker werd, maakt dat Gremmen een lans breekt voor de kennis van het vak en van het gebied. Dat was ook wat hij altijd inbracht via de Unie van Waterschappen, want landelijk zijn de verschillen groot in bodem en waterhuishouding. Het is ook het gebiedseigen karakter waar Gremmen bezorgd om is: “Krijgt een gemeenschap of een sector de ruimte om te functioneren?”

“Een dijk is niet links of rechts georiënteerd, water is dat ook niet. Willen we als bestuur rolvast zijn en sturen op hoofdlijnen, betrek dan kennis van zaken in je afweging. Haal het op, maak het je eigen en zet het in. Het waterschap is in de kern een functionele overheid. Ons goede bestuur is van immens belang voor heel Nederland.”

Mathieu Gremmen leerde het water waarderen in al haar facetten: van de kikkervisjes in de sloot bij het ouderlijk huis, het schonen van de watergang langs zijn fruitboomgaard, van algemeen bestuurslid en heemraad tot loco- en waarnemend dijkgraaf. “Na de verkiezingen begint voor mij een nieuw hoofdstuk.”

Fruitteler, rivierenlander, waterschapper

Waterschap

1991                                algemeen bestuur Polderdistrict Groot Maas en Waal
1995                                heemraad
2002                                heemraad, loco-dijkgraaf Waterschap Rivierenland
2018-2019, 2022            waarnemend dijkgraaf

Bestuurlijke commissies

  • Unie van Waterschappen, Commissie watersysteem
  • Regionaal Bestuurlijk Overleg Rijn West
  • Delta Programma Stuurgroep Ruimtelijke Adaptatie
  • Delta Programma Bestuurlijk Platform Zoet Water
  • Dagelijks Bestuur projectbureau Herstructurering Tuinbouw Bommelerwaard

Fruitteler

1984-2020                         maatschap Gremmen-Janssen
1984-1998                         regionaal bestuur Nederlandse Fruittelers Organisatie
1990-1992                         commissie fruitteelt / boomteelt in Provinciale raad voor bedrijfsontwikkeling
1996-1999                         bestuur /voorzitter RvC Veiling RWM bv Ochten
1997-1999                         voorzitter raad van commissarissen Fruitmasters Holland bv
1999-2002                         vicevoorzitter Coöperatie Fruitmasters Groep

Rivierengebied

1999-2007                         adviserend lid Landinrichtingscommissie Fort St. Andries
1989-2017                         lid, vanaf 2002 voorzitter Landinrichtingscommissie Land van Maas en Waal
2004-2012                         commissaris Grondbank CMG
2005-2017                         vicevoorzitter Raad van Advies Gelders Landschap en Kastelen
2009-2020                         bestuur / voorzitter Park Lingezegen