Zet bij beslissingen over de toekomst van Nederland het belang van water en bodem vanaf nu voorop. Dat is de oproep van Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, naar aanleiding van de plannen die het kabinet op Prinsjesdag bekend heeft gemaakt. Water en bodem staan in Nederland onder druk en op veel plekken zijn de grenzen bereikt. Met grote gevolgen voor woningbouw, de stikstofaanpak, de plannen voor het landelijk gebied en de waterkwaliteit.

Rogier van der Sande: “In de Troonrede heeft de koning aandacht gevraagd voor de grote maatschappelijke uitdagingen waar Nederland voor staat. Zoals die rond klimaat, natuur en woningbouw. Al deze opgaven vragen ruimte en de druk op de ruimte is te hoog. We staan op een keerpunt. Om te voorkomen dat we onszelf klem lopen, moet het belang van goede zorg voor water en bodem voorop staan. Als we de situatie in Nederland structureel willen verbeteren, moeten we op elk vlak keuzes maken. Die gaan pijn doen. Maar als iedereen zijn bijdrage levert, kan Nederland hier overtuigende stappen zetten. Veel van de oplossingen liggen in de regio. Waterschappen hebben gebiedskennis en uitvoeringskracht. Die zetten wij samen met andere overheden en partners in om het tij te keren.”

Klimaatbestendig bouwen

Nederland kent een nijpend tekort aan woningen, een versnelling in de bouw is nodig. Het is cruciaal dat de nieuwe woningen klimaatbestendig gebouwd worden. Dat betekent dat water en bodem leidend moeten zijn bij ruimtelijke keuzes. Rogier van der Sande: “Ongeveer 820.000 woningen zijn gepland in overstroombaar, slap, zettingsgevoelig en nat gebied. Het is belangrijk om nu toekomstbestendige keuzes te maken in de locatie, de inrichting van woningbouwgebieden en in de bouw van woningen zelf. Water en bodem moeten daarbij sturende factoren zijn. Bouw elk nieuw huis vanaf nu klimaatbestendig. Anders leggen we de rekening van dom gebouwde huizen bij volgende generaties.”

Grenzen bereikt

Nederland loopt ook op het gebied van waterkwaliteit tegen grenzen aan, door vervuilende stoffen, intensief grondgebruik en klimaatverandering. Waterschappen pleiten voor maatregelen om te voorkomen dat gevaarlijke stoffen in het water terechtkomen. Een gezond en schoon watersysteem is van levensbelang. Natuurherstel en een vitaal platteland moeten daarbij hand in hand gaan. Rogier van der Sande: “Wij zijn blij dat is afgesproken om in het Nationaal Programma Landelijk Gebied het natuur- en stikstofdossier in samenhang met de Europese doelstellingen voor klimaat en waterkwaliteit op te lossen. Ook hier is gezamenlijke inspanning een voorwaarde. Waterschappen werken hard aan het verbeteren van de waterkwaliteit en verwachten dat alle betrokken partijen hun verantwoordelijkheid nemen.”