Pompveld: robuuste natte natuur in Altena

eendenkooi pompveld

Het Pompveld en Andelsch Broek groeien samen uit tot een indrukwekkend nat natuurgebied. Na het verbinden van de twee gebieden en de aanleg van waterberging, richten Brabants Landschap en Waterschap Rivierenland in 2024 het Natura2000-gebied in. 

Andelsch Broek / Pompveld is als Natura2000-gebied onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland en bovendien een Natte Natuurparel in Noord-Brabant. Er komen bijzondere vissoorten als de bittervoorn en grote en kleine modderkruiper voor. Van oudsher was dit lage komgrond tussen de oeverwallen langs de Maas en de Alm. Na de ontginning van het veenweidegebied van Altena en na de ruilverkaveling van de vorige eeuw verdroogde het gebied. Inmiddels is het Pompveld een waardevolle natte ‘peilhorst’, waar het water hoger staat dan in het omliggende landbouwgebied.

Werkzaamheden in 2024

In 2024 maken we het leefgebied van de grote modderkruiper groter en beter. Dat van de kleine modderkruiper en bittervoorn maken we robuust. We bestrijden de verdroging van het natuurgebied. We richten nieuwe natuur in. We compenseren bos. En we breiden de mogelijkheden uit om als recreant te genieten van het gebied.

ontwerp fase 3
Werkzaamheden 2024 in Pompveld en Andelsch Broek.

Lange samenwerking voor water en natuur

Tien werkten Waterschap Rivierenland en Brabants Landschap samen. Eerst bouwden we een waterberging aan de Lage Oldersdijk. Daar kan het waterschap water parkeren in extreem natte tijden. Het is meteen leefgebied voor bijzondere soorten. Daarna verbonden we de gebieden Pompveld en Andelsch Broek met elkaar, door een grote watergang te verleggen en obstakels voor vismigratie weg te nemen. Onlangs legden het waterschap en de provincie een Ecologische Verbindingszone (EVZ) aan tussen het natuurgebied en de Alm: een combinatie van moeras, poelen en natuurvriendelijke oevers.

In deze laatste fase werd een laatste stuk landbouwgebied onderdeel van het natuurgebied. Er kwam een gevarieerde inrichting met vochtig hooiland, haagbeuken- en essenbos, rivier- en beekbegeleidend bos en dynamisch moeras. We verhoogden het waterpeil, verwijderen duikers en stuwen verwijderen, passen watergangen en poelen aan en bouwen een vispassage. Ook maakten we het gebied toegankelijker voor wandelaars met een pad, een uitkijkheuvel en een educatieplek.

Gereed in mei 2025

In de afgelopen tien jaar werkten Brabants Landschap en Waterschap Rivierenland, met steun van de provincie Noord-Brabant, aan versterking van de waterhuishouding en natuurwaarden in het Pompveld. Aannemer Van der Plas uit Giessen verzette bergen. Donderdag 22 mei 2025 legden we symbolisch de puzzel. Nu is er alle ruimte voor water en natuur.

Opening Pompveld puzzel
Op 22 mei 2025 legden heemraad Esther Groenenberg (Waterschap Rivierenland), Joris Hogenboom (Brabants Landschap) en Michele Vlug (provincie Noord-Brabant) symbolisch de puzzel. Het werk is klaar.
Opening Pompveld schoolklas
Schoolkinderen van de Halm in Almkerk toonden bij de opening hoe hun ontwerp voor het educatie-eiland is uitgevoerd.
opening pompveld heuvel
Projectleiders van het eerste uur Bart Pörtzgen (Brabants Landschap, groen) en Simon Opic (Waterschap Rivierenland, wit) geven uitleg op de nieuwe uitzichtheuvel.