Wat is droogte?

In het algemeen spreken we van droogte als tijdens een langere periode minder neerslag valt dan er verdampt. Bij zonnig weer met wind en hoge temperaturen kan er veel water verdampen. In het rivierengebied is er minder snel sprake van droogte dan op andere plaatsen in Nederland. Vanuit de grote rivieren kunnen we nog lang water het gebied in pompen.

Actueel

Wilt u het laatste nieuws weten rondom de waterstanden? Kijk dan op onze pagina Nieuws voor onze wekelijkse waterberichten.

Droogte, is dat erg?

Het is normaal dat het in de zomer droger is dan in de winter. We kunnen best wel even zonder neerslag. Maar als het langere tijd erg droog is, heeft dat ook in het rivierengebied gevolgen voor onze leefomgeving:

Te weinig oppervlaktewater

  • Er kan een tekort aan oppervlaktewater ontstaan. We proberen zoveel mogelijk water via de sloten aan te voeren naar de plaatsen waar het nodig is. Maar het kan gebeuren dat er te weinig water beschikbaar is voor beregening van fruit of gewassen.
  • Soms vallen er sloten droog. Dit heeft natuurlijk gevolgen voor de planten en dieren in en rond de sloten.
  • Als de droogte lang aanhoudt, gaat ook de watervoorraad van de drinkwaterbedrijven achteruit. Het is verstandig extra spaarzaam te zijn met water.
  • Als het peil van de grote rivieren daalt, kan dit problemen opleveren voor de scheepvaart.

Dalend grondwaterpeil

  • We hebben maar beperkt invloed op het grondwaterpeil. Als het grondwaterpeil daalt, kan er schade ontstaan aan funderingen van woningen, dijken, natuur en landbouw.

Slechte waterkwaliteit

  • De kwaliteit van het oppervlaktewater kan achteruitgaan. Er kan blauwalg en botulisme optreden.
  • Er kan vissterfte ontstaan doordat het zuurstofgehalte van het water daalt. Ziet u dode vissen? Neem dan contact op met het waterschap, telefoon 0344 – 64 90 90.
  • Ook de kwaliteit van zwemwater kan achteruitgaan. De provincies letten op het zwemwater, de hygiëne en de veiligheid. Actuele informatie over zwemwater vindt u op www.zwemwater.nl(externe link).

Uitdroging van kades

  • Als er weinig neerslag valt, kan de grasmat van kades uitdrogen. Daardoor kunnen de kades verzwakken.

Ook in het rivierengebied is het niet altijd mogelijk om alle problemen te voorkomen. Soms moeten we accepteren dat het even niet anders is en dat er bijvoorbeeld een aantal sloten droogvallen.

Hoe gaat het waterschap om met droogte?

Het waterschap neemt maatregelen die erop gericht zijn zoveel mogelijk water in het rivierengebied te krijgen en zo lang mogelijk vast te houden. Via gemalen pompen we water uit de grote rivieren in het gebied. Tegelijk houden we water vast in het gebied. Dat gebeurt bijvoorbeeld door het waterpeil met stuwen hoog te houden. We proberen het aanwezige water zo goed en eerlijk mogelijk over het gebied te verdelen. Ook wanneer er geen droogte is, werken we aan het voorkomen of beperken van schade door droogte. Dat doen we door te werken aan een klimaatbestendig en waterrobuust watersysteem. Ook werken we samen met andere overheden aan ruimtelijke plannen waarbij bijvoorbeeld de aanleg van waterbuffers aandacht krijgt. En soms moeten we ook accepteren dat grenzen zijn bereikt. Daar zijn we transparant over

Waar mogelijk, proberen we de waterkwaliteit te verbeteren met extra watertoevoer. Dode vissen en watervogels ruimen we zo snel mogelijk op.

We houden de conditie van dijken en kades scherp in de gaten. Soms besproeien we dijken of kades of we verhogen het peil in de naastgelegen sloten.

Ook wanneer er geen droogte is, werken we aan het voorkomen of beperken van schade door droogte. Waar nodig en mogelijk passen we het watersysteem aan. Ook werken we samen met andere overheden aan ruimtelijke plannen waarbij de aanleg van waterbuffers steeds meer aandacht krijgt.

Beregenings- of sproeiverbod

Bij een dreigend watertekort vraagt het waterschap bewoners van het rivierengebied eerst om zuinig aan te doen met water. Dat kan bijvoorbeeld door na zonsondergang of voor zonsopkomst te sproeien of beregenen. Wanneer het tekort groot wordt, kan het waterschap een beperkte beregening of een volledig beregeningsverbod instellen. Over het algemeen kunnen wij in ons gebied vanuit de grote rivieren voldoende water inlaten. Hierdoor is een beregeningsverbod minder snel nodig dan in andere delen van Nederland.

Water vasthouden voor droge periodes

Een vraag die wij vaak krijgen is of wij water kunnen vasthouden voor als het droger wordt.

Wij doen dat als dat kan. Dat wil zeggen: als we weten dat een nattere periode wordt gevolgd door een droge. En als het vasthouden van water geen overlast in de buurt of elders veroorzaakt. Bijvoorbeeld als vastgehouden water ineens wordt aangevuld met meer regen. Het vasthouden van water moet passen binnen de afgesproken waterhoogtes die wij beheren (de zogenaamde peilbesluiten). Dit is maatwerk: niet ieder gebied is geschikt hiervoor.

Het waterschap kan water niet op de rivier zelf vasthouden. De grote rivieren worden beheerd door Rijkswaterstaat. Wel kan het waterschap kwelwater vasthouden. Kwelwater is water dat onder de dijk stroomt door waterdruk in de rivier. Wij doen dit als we weten dat een nattere periode wordt gevolgd door een droge. En als het vasthouden van water geen overlast in de buurt of elders veroorzaakt.

Meestal stroomt hoogwater op de rivieren snel weer ons gebied uit. Als dat het geval is, is er eigenlijk maar weinig extra kwelwater om vast te houden.

Wat kunt u als inwoner doen?

U kunt zelf ook uw steentje bijdragen. In tijden van droogte is het belangrijk dat u zuinig omgaat met (kraan)water. Als u een regenton plaatst of regenwatervijver aanlegt, kunt u dat water gebruiken voor de tuin. Meer inspiratie vindt u hier. Enkele tips vindt u op de pagina van Waterbazen.

Wat kunt u als agrarisch ondernemer doen?

In tijden van droogte is het extra belangrijk om met ondernemers in uw directe omgeving afspraken te maken over het waterverbruik, zodat zo lang mogelijk voor iedereen water beschikbaar is. Extreme weersituaties zullen vaker voor gaan komen. Het is verstandig om nu al maatregelen te nemen tegen toenemende droogte. Denk aan wateropslag, druppelirrigatie of regelbare drainage. Met deze maatregelen wordt uw bedrijf minder afhankelijk van waterinname en minder gevoelig voor mogelijke beregeningsverboden. Als de maatregelen innovatief zijn, komt u in aanmerking voor subsidie van Waterschap Rivierenland. Meer over de subsidie staat op www.wsrl.nl/waterbesparen.

Meer informatie

Blauwalg en botulisme
Locaties met blauwalg en botulisme en overige informatie hierover vindt u op onze webpagina.

Zwemmen
Kijk op www.zwemwater.nl(externe link) voor een overzicht van officiële zwemlocaties en de meest recente informatie over de kwaliteit van het zwemwater bij u in de buurt.

Drinkwater
Actuele informatie over drinkwater en tips om drinkwater te besparen vindt u bij drinkwaterbedrijven, bijvoorbeeld Vitens(externe link).

Subsidie voor mensen die samen hun dorp of wijk vergroenen
Lees meer hierover op www.samenvergroenen.nl 

Subsidie voor agrariërs bij waterbesparende maatregelen
Meer hierover leest u op onze pagina over de subsidie.

Landelijk neerslagtekort
Actuele informatie over het neerslagtekort vindt u op de website van het KNMI(externe link).
Het KNMI heeft ook een webpagina met uitleg over droogte(externe link).

Grote rivieren
Actuele informatie over droogte en waterstanden vindt u op de website van Rijkswaterstaat(externe link).
Ook op de landelijke website van Onswater(externe link) is veel informatie te vinden.

Zie ook: