Oudjaar 1925: het begin van een ramp in Maas en Waal
Oudjaarsdag 1925 was het begin van een ramp in het Land van Maas en Waal: bij Overasselt brak de Maasdijk. Een eeuw later staat de streek uitbreid stil bij de gevolgen en de lessen. Dijkgraaf Tanja Cuppen sprak vanochtend bij de eerste herdenking. Zij kent de Maas goed: "Ik groeide op in Beers, aan de overkant. Wat mij is doorgegeven, generatie op generatie, is het diepe ontzag voor de kracht van de rivier. Het besef dat water leven geeft — maar ook alles kan ontwrichten."
Vanochtend sprak Cuppen bij de herdenking in Overasselt, net als de Gelderse commissaris van de koning Daniël Wiboldus en burgemeester Joerie Minses van Heumen. Zij onthulden het nieuwe monument op de plek van de breuk in de Maasdijk. Het gedenkteken is gemaakt door Leo Gerritsen uit Overasselt. In 1926 staan bewoners en overheden uitgebreid stil bij de ramp van toen.
"Deze geschiedenis laat ons iets wezenlijks zien: waterveiligheid stopt niet bij de eigen dijk", aldus de dijkgraaf bij de herdenking. "Water vindt altijd de zwakste plek. Juist daarom is het verschil tussen toen en nu zo groot — en daar mogen we ook dankbaar voor zijn."
Nieuw bewustzijn: klimaat en weerbaarheid
De afgelopen eeuw stond maakbaarheid centraal bij waterbeheerders. "Dat heeft ons veel veiligheid gebracht — maar het kent zijn grenzen", zegt Cuppen. "Klimaatverandering confronteert ons daarmee." Extreme droogte, hevige hoosbuien en hoogwater raken het rivierengebied en dat is merkbaar. "Daarom hebben we een nieuw waterbewustzijn nodig. Minder gericht op volledige controle, meer op weerbaarheid en aanpassing."
Daar werken we als waterschap elke dag aan, samen met gemeenten, provincie en maatschappelijke partners. In het Land van Maas en Waal zien we mooie, hoopvolle voorbeelden van klimaatadaptatie. Maar de belangrijkste les van 1925 blijft: zoals we vandaag ook hebben gehoord — ieders rol doet ertoe. In verschillende sectoren, bij bedrijven, en gewoon bij mensen thuis. Al die kleine keuzes samen maken het verschil tussen kwetsbaarheid en veerkracht.
Lees meer over toen en nu
Wat gebeurde er precies met het water? Lees ons overzicht: de dijkbreuk, de maatregelen en het herstel.
Hoe staat het Land van Maas en Waal stil bij de ramp? Lees het overzicht van het programma 'Leven met water', waar Waterschap Rivierenland aan bijdraagt.
Een bijzonder overzicht van de ramp, de belevenissen van mensen en van de hulp vind je bij De Gelderlander.
Bekijk de reportage die Omroep Gelderland maakte over de ramp van een eeuw geleden en de blijvende aandacht voor water.