Nachtvorst hield telers en peilbeheerders wakker, afgelopen nacht. Boomgaarden zijn massaal beregend om schade aan fruit te vermijden. Na vandaag neemt de kans op vorst af en zakken de waterpeilen naar het gewone zomerpeil. Het voorjaar blijft wisselvallig en nat. 

Toestand watersysteem  

Afgelopen week viel er voortdurend neerslag, opgeteld 30 tot 65mm. De meeste neerslag viel in Vijfheerenlanden en de Betuwe. Terwijl het meerjarig gemiddelde voor de hele maand april rond 45mm is. Ook de lente blijft nat. Om op zomerpeil te blijven, is nauwelijks water nodig vanaf de grote rivieren. In de lage komgronden en veenweidegebieden voeren we het teveel aan water nog af. 

Afgelopen maandag ging het peil in de gebieden met veel fruitteelt extra omhoog, om water gereed te hebben voor de beregening bij nachtvorst. Door het natte weer kostte die peilverhoging weinig moeite. 

Grondwaterstanden blijven stabiel. Gewoonlijk droogte de bodem op in de lente, maar dat blijft nu uit. Daarom zijn de grondwaterstanden inmiddels hoger dan normaal voor de tijd van het jaar. 

Weer en rivier 

Na vandaag is de kans op nachtvorst kleiner: helder en windstil weer worden niet een hele nacht verwacht. Het blijft ook overdag vrij koud en onstuimig met neerslag. Komend weekend draait de wind naar het zuiden en stijgt de temperatuur. We houden kans op buien. 

Op de Rijn passeert een nieuw golfje, met op donderdag bij Lobith een top van zo'n 10,30m boven NAP. Daarna zal de rivier een week lang dalen. Voor het eerst in weken daalt de afvoer op de Maas naar normale waarden van ruim 150 m³/s aan de Belgische grens. 

Peilbeheersing  

Na de dagen met nachtvorst laten we de waterpeilen in de gebieden met veel fruitteelt naar het gewone zomerpeil zakken. In de natte komgronden en veenweidegebieden zakken we wellicht iets onder zomerpeil om het teveel aan water goed af te voeren. Nog steeds zullen we amper water hoeven inlaten vanaf de grote rivieren. 

Bij nachtvorst en bij grote droogte bereiken we soms de grenzen van ons watersysteem: in sommige gebieden is water moeilijk aan te voeren. We juichen toe dat fruittelers zoeken naar andere manieren om hun bloesems en vruchten te beschermen. Zoals met wind: dit nachtvorstseizoen zien we in het rivierengebied voor het eerst ‘windmachines’ die de iets warmere lucht boven de boomgaard mengen met de kou aan de grond. Het is een innovatie die elders zijn nut al bewees. 

Nachtwerk in beeld

Adriaan Eikelenboom heeft wachtdienst en bedient een handstuw in de Tielerwaard.
Veel objecten bedienen we op afstand. Tijdens de nacht gebeurt dit vanuit huis. Jef Willemsen heeft contact met collega's en telers in de Betuwe.
Vlak voor zonsopkomst is het koudste moment van de nacht. Collega Eikelenboom verstelt nog een stuw in de Tielerwaard.
Online data en contact ondersteunen het werk in het veld. In de nacht is dat onmisbaar.
Fruittelers monitoren nauwgezet de temperatuur in hun boomgaarden. De vorst verschilde nogal: in de Tieler- en Culemborgerwaarden werd veel beregend, in de Betuwe viel dat mee.
De lucht boven de boomgaard is iets warmer dan de vorst aan de grond. Een teler in de Tielerwaard met de luchtlagen met een windmachine en spaart zo veel water uit. Het is een innovatie die elders al haar nut bewees en afgelopen nacht voor het eerst te zien was in het rivierengebied.