Op de Rijn en Waal passeert deze week de top van een golfje. Niet spannend, wel mooi om te zien. Uiterwaarden en enkele buitenpolders stromen vol. Omdat de bodem verzadigd is, zorgen de hoge rivieren dat kwel snel op de velden staat.

Toestand watersysteem

Kwel domineert nu het watersysteem van sloten en gemalen. Kwel is grondwater dat onder druk van de hoge rivier aan de polderzijde van de dijk omhoog komt. Door de neerslag van de afgelopen weken is alles al drijfnat. Kwel of nieuwe neerslag wordt niet meer opgenomen in de bodem. Op veel velden staan plassen en sloten vullen zich snel. Onze gemalen draaien continue om het teveel aan water af te voeren. Kwel legt nu beslag op ongeveer een derde van onze afvoercapaciteit. In de Ooijpolder aan de Duitse grens leidt de golf op de Rijn na al tot meer kwel: de zandige bodem daar laat snel water door. In het Hollands-Duits gemaal in Nijmegen draaien daarom nu voortdurend twee pompen naar de Waal. Omdat ook het Amsterdam-Rijn Kanaal mee stijgt met de Neder-Rijn, is in Zoelen het Van Beuningengemaal in bedrijf om Betuws water vanaf de volle Linge af te voeren. Hetzelfde gebeurt in het Kolff gemaal in Hardinxveld-Giessendam.

Weer en rivier

Het weer blijft wisselvallig, hoewel deze week wat droger begon. De meeste neerslag valt komend weekend, maar de hoeveelheden zijn beperkt. De grondwaterstanden zijn hoog tot zeer hoog voor de tijd van het jaar, door neerslag en de hoge rivierwaterstanden.

De top van de piek op de Rijn bereikt Lobith in de nacht van dinsdag op woensdag: 13,10 meter boven NAP. Water staat vrijwel overal tegen de rivierdijken, maar niet hoog. Uiterwaarden en sommige buitenpolders stromen nog de hele week vol. Ben je benieuwd waar de buitenpolders liggen? Bekijk dan de kaart.

Op vrijdag verdwijnt de piek in de getijden voorbij Gorinchem. Pas over een week zakt de Rijn bij Lobith onder 11 meter boven NAP. Dan pas zakt het water zichtbaar in de uiterwaarden. Op de Maas passeren enkele kleine golfjes, die nauwelijks leiden tot ondergelopen uiterwaarden.

Peilbeheersing

In het gehele rivierengebied staan sloten op het lage winterpeil om water op te vangen in de natte winter. Kwel neemt deze hele week toe en vult de sloten. In een toch al verzadigd rivierengebied betekent dat volop pompen om het teveel aan water af te voeren. Zo vermijden we wateroverlast. Omdat kwel een deel van onze capaciteit opeist, zijn we alert op nieuwe neerslag.

piek Lobith RWS
De piek op de Rijn passeert Lobith komende nacht en daalt later deze week maar langzaam. (beeld: Rijkswaterstaat)
Waalkade Tiel
De Waalkade in Tiel, dinsdagochtend.